در پژوهش حاضر، پداژه‌های یک نژادگان بومی فریزیای دوگان (با کد OPRC434) در بسترهای شن (100%)، شن (50%) + پیت‌ماس (50%)، پیت‌ماس (%80) + پرلایت (20%)، پیت‌ماس (60%) + پرلایت (40%) و پیت‌ماس (40%) + پرلایت (60%) کشت شدند و پس از جوانه‌زدن، مونوپتاسیم‌فسفات (150 یا 300 میلی‌گرم در لیتر) یا مونوآمونیوم‌فسفات (132 یا 264 میلی‌گرم در لیتر) را دریافت نمودند. گیاهان درون بستر کشت پیت‌ماس (40%) + پرلایت (60%) که با 132 میلی‌گرم در لیتر مونوآمونیوم‌فسفات تغذیه شدند، با یک افزایش به تقریب دو برابری، بالاترین میانگین هدایت روزنه‌ای (071/0 مایکرومول آب بر متر مربع در ثانیه) را نشان دادند. نرخ نورساخت میان نسبت‌های ترکیبی پیت‌ماس + پرلایت، تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. در بستر کشت پیت‌ماس (40%) + پرلایت (60%) و با کاربرد 150 میلی‌گرم در لیتر مونوپتاسیم فسفات، کوتاه‌ترین شمار روز از کاشت تا گلدهی پداژه (75/87 روز) به دست آمد. همه گیاهانی که در بستر کشت پیت‌ماس (60%) + پرلایت (40%) کشت شدند، موفق به تولید گل شدند که به تقریب دو برابر درصد گلدهی گیاهانی بود که در بستر شن (100%) قرار داشتند. بیشینه وزن پداژه دختری (45/7 گرم) در بستر پیت‌ماس (60%) + پرلایت (40%) به دست آمد که به تقریب 5/2 برابر میانگین وزن پداژه‌های دختری تولیدشده در بستر شن (100%) بود. سنگین‌ترین پداژک‌ها (92/2 گرم) در بستر پیت‌ماس (40%) + پرلایت (60%) به دست آمدند که به تقریب 2 برابر سنگین‌تر از پداژک‌های تولیدشده در بستر شن تنها (42/1 گرم) بودند. در مجموع، برترین بستر و منبع/غلظت فسفر از دید گلدهی و عملکرد پداژه، بستر پیت‌ماس (60%) + پرلایت (40%) و 150 میلی‌گرم در لیتر مونوپتاسیم فسفات بود. البته، با توجه به قیمت گل بریدنی فریزیای دوگان در ایران، آبکشتی آن در سطح تجاری، به ارزیابی‌های اقتصادی نیاز دارد. به هر حال، نتایج بررسی حاضر، برای پرورش این نژادگان فریزیا در پژوهش‌های علمی یا باغبانی خانگی، کاربردی خواهد بود.
Pourkhaloee A, Haghnegahdar S, Karimi H R, Azimi M H. The effects of substrate composition and phosphorus source on the photosynthetic indexes, flowering time, and corm production of Freesia refracta Klatt. FOP 2024; 9 (2) :221-238 URL: http://flowerjournal.ir/article-1-324-fa.html
پورخالوئی علی، حق نگهدار سمیرا، کریمی حمیدرضا، عظیمی محمدحسین. اثرهای ترکیب بستر کشت و منبع فسفر بر شاخص‌های نورساختی، زمان گلدهی و تولید پداژه فریزیا (Freesia refracta Klatt). گل و گیاهان زینتی. 1403; 9 (2) :221-238
