مرکز تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، دانشگاه شیراز، شیراز، ج. ا، ایران.
چکیده: (54 مشاهده)
عوامل بیمارگر گیاهی یکی از معضلات اساسی در کشت و پرورش گل‌‌ها و گیاهان زینتی در سراسر دنیا می‌‌باشند. به‌‌دلیل تکثیر رویشی در بیشتر گونه‌‌های گیاهان زینتی، ویروس‌‌های بیمارگر گیاهی به‌‌سرعت در حال گسترش هستند. در بهار و تابستان سال 1401 نمونه‌‌هایی از گیاهان گل‌‌داودی با علائم موزائیک، بدشکلی برگ و بعضا لکه‌‌های سبزرد از فضای سبز شهرهای تهران، تبریز، یزد و شیراز و همچنین نمونه‌‌هایی از گل نیلوفر پیچ با علائم لکه‌‌های سبزرد از فضای سبز دانشکده‌‌ی کشاورزی دانشگاه شیراز و در نهایت نمونه‌‌هایی از گیاهان آپارتمانی دیفن‌‌باخیا با علایم موزاییک و بدشکلی برگ از گلخانه‌‌های شهر یزد جمع‌‌آوری شد. برای ردیابی و شناسایی عامل یا عوامل ایجاد کننده‌‌ی علایم به ظاهر ویروسی در گیاهان مذکور، واکنش زنجیره‌‌ای پلیمراز با استفاده از آغازگرهای عمومی مرتبط با خانواده‌‌های مهم در ویروس‌‌های بیمارگر گیاهی شامل آغازگرهای عمومی پوتی‌‌ویروس‌‌ها، توباموویروس‌‌ها، بگوموویروس‌‌ها، پوتکس‌‌ویروس‌‌ها و همچنین آغازگرهای اختصاصی ویروس موزاییک خیار انجام شد. واکنش زنجیره‌‌ای پلیمراز معکوس با جفت آغازگرهای عمومی توباموویروس‌‌ها مبتنی بر بخشی از پروتئین پوششی ویروس، عامل ایجاد کننده‌‌ی علائم ویروسی در برگ‌‌های آلوده گل داودی را به‌‌عنوان توباموویروسهاردیابی کرد و قطعه‌‌ای به اندازه‌‌ی 880 جفت‌‌باز تکثیر شد. همچنین در واکنش زنجیره‌‌ای پلیمراز معکوس گیاهان آلوده نیلوفر پیچنده و دیفن‌‌باخیا با جفت آغازگرهای عمومی پوتی‌‌ویروس‌‌ها مبتنی‌‌بر چارچوب خوانشی اینکلوژن‌‌بادی هسته‌‌ای ویروس، قطعاتی به طول 350 جفت‌‌باز تکثیر شد. قطعات حاصل از تکثیر واکنش زنجیره‌‌ای پلیمراز برای انجام ترادف‌‌یابی نوکلئوتیدی دو طرفه به شرکت سینوهه ارسال شد. بر اساس توالی‌‌یابی انجام شده، عامل ویروسی آلوده کننده در برگ‌‌های گل داودی به‌‌عنوان ویروس موزاییک تنباکو (Tobacco mosaic virus, TMV)، آلودگی برگ‌‌های دیفن‌‌باخیا به ویروس موزاییک داشین (Dasheen mosaic virus, DsMV) و آلودگی نیلوفر‌‌پیچ به ویروس G سیب‌‌زمینی شیرین (Sweetpotato virus G, SPVG) شناسایی شد. اما ویروس در گیاهان سالم (کنترل منفی) ردیابی نشد. بر اساس اطلاعات ما این اولین گزارش از آلودگی گل داودی، نیلوفر پیچ و دیفن‌‌باخیا به ویروس‌‌های مذکور از ایران است.
Salehzadeh M, Afsharifar A, Dehghanpour farashah S, kyani-Bahram abadi T. Survey and identification of some plant pathogenic viruses from Chrysanthemum morifolium, Ipomoea sp. and Dieffenbachia sp. from Iran. FOP 2024; 9 (2) :167-184 URL: http://flowerjournal.ir/article-1-302-fa.html
صالح زاده مهرداد، افشاریفر علیرضا، دهقانپور فراشاه سعیده، کیانی بهرام آبادی طیبه. ردیابی و شناسایی برخی ویروس‌‌های بیمارگر گیاهی از روی گل داودی، نیلوفر پیچ و دیفن‌‌باخیا از ایران. گل و گیاهان زینتی. 1403; 9 (2) :167-184
