کشت گیاهان در بستر بدون خاک،روندافزایشی دارد. یک بستر کشت بدون خاک، افزونبر دارا بودن ویژگیهایمناسب، باید در دسترس، ارزان، پایدار، سبک و استفاده از آن مقرون به صرفهباشد. هدف از این پژوهش کاربردی، ارزیابی سولوپیت تولید شده از پسماند کارخانجات شالیکوبی و بهبود ویژگیهای آن است. در فرآیند تولید، ماده اولیه را به شکل هرم در آورده و با هدف تسریع واکنشهای زیستی، قارچهای تیره تریکودرما و میکروارگانیسم های موثر (EM) به آن افزوده و با پلاستیک پوشانده شد. آبیاری و هوادهی توده، به طور منظم انجام و پس از گذشت چهار ماه، ارزیابی اولیه شامل آزمون تنژگی همراه با رشدگیاهچه، تنفس میکروبی، رنگ، pH، EC، عناصر غذایی پرمصرف و کممصرف، در سولوپیت تولید شده، تعیین شد.سپسسولوپیت تولید شده بدون افزودن پرلیت و نیز آمیخته با پرلیت با نسبتهای 1:1، 2:1 و 3:1 ، از نظر جرم مخصوص ظاهری، ظرفیت نگهداشت آب و هدایت هیدرولیکی با متداولترین بستر بدون خاک یعنی ترکیب دو ماده کوکوپیت- پرلیت با نسبت 3:1 مقایسه و برای بهبود ویژگیهای مرتبط با حفظ رطوبت در سولوپیت، رسهای زئولیت و بنتونیت به آن، افزوده شد. نتایج نشان داد از نظر ویژگیهای شیمیایی بین سولوپیت خالص و کوکوپیت- پرلیت (3:1)، تفاوت معنیدار، وجود ندارد. نتایج تجزیه واریانس تایید کرد که بستر کشت، رس اصلاح کننده، سطوح رس و برهمکنش این سه عامل بر جرم مخصوص ظاهری، ظرفیت نگهداشت آب و هدایت هیدرولیکی اثر معنیدار دارد.همچنین برهمکنش نوع بستر کشت و نوع اصلاح کننده، اثر معنیداری بر جرم مخصوصظاهری، ظرفیت نگهداشت آّب و هدایت هیدرولیکی داشت. تأثیر برهمکنش بستر کشت و سطح رسنیز بر همه ویژگیهای اندازهگیری شده، معنیدار شد. همچنین برهمکنش بین نوع رس و سطوح آن نیز تأثیر معنیداری بر همه ویژگیها داشت. برهمکنش سه فاکتور بستر کشت، رس اصلاح کننده و سطوح رس، بر جرم مخصوصظاهری، ظرفیت نگهداشت آب و هدایت هیدرولیکی معنیدار شد. افزودن رس بنتونیت به بستر سولوپیت- پرلیت در مقایسه با زئولیت، تأثیر بیشتری در حفظ رطوبت در سولوپیت داشت. نتیجه گیری این که، امکان تولید سولوپیت از پسماند کارخانجات شالیکوبی با ویژگی حفظ رطوبت مناسب ریشه گیاه وجود دارد.