تولید کمپوست، خاکپوش یا کودهای آلی روشهای مناسب برای استفاده از بقایای هرس هستند که در کاهش مشکلات زیستمحیطی ناشی از تجمع بقایای هرس مؤثر هستند. چوب، دارای اثرهای دگرآسیبی است. باتوجهبه اینکه در مورد اثرات دگرآسیبی استفاده از چوب درختان و درختچههای زینتی بر رشد گیاهان، گزارشهای محدودی منتشر گردیده است، در آزمایش حاضر، ترکیبات بیوشیمیایی و دگرآسیبی اثر خرده چوب هشت گونه درخت و درختچه زینتی بررسی شد. خرده چوب گل کاغذی (Bougainvillea)، برهان (Albbizia lebbeck)، سپستان (Cordia myxa)، کنوکارپوس (Conocarpuserectus)، ناترک (Dodonea viscosa)، خرزهره (Nerium oleander)، سوبابل (Leucaena leucocephala) و شیشهشور (Callistemoncitrinus) به مدت ۲۴ و ۴۸ ساعت در آب خیسانده شد و عصاره آبی تهیه شد. بررسی ترکیبات بیوشیمیایی عصارهها نشان داد میزان ترکیبات فنلی، شاخص تانن (A280)، فلاونوئیدها و کربوهیدراتهای محلول غیرساختمانی و همچنین مواد جامد معلق کل و هدایت الکتریکی در عصاره آبی نمونههای خرده چوب تفاوت معنیداری داشتند ولی pH عصاره آبی نمونهها تفاوت معنیداری نداشتند. مدتزمان قرارگیری خرده چوب در آب (۲۴ یا ۴۸ ساعت)، میزان هدایت الکتریکی و ترکیبات بیوشیمیایی در عصارههای آبی تغییر کرد. عصاره آبی سوبابل دارای بیشترین شاخص تانن ( A280/ ml67/10) و کربوهیدراتهای محلول (mg/g 81/1) بود و بیشترین میزان فنل کل در سوبابل و کنوکارپوس بود (به ترتیب 1/107 و 55/114 mg/g). بیشترین هدایت الکتریکی در عصاره آبی سپستان (ds/m 87/2) و بیشترین مواد جامد معلق کل (06/1%) در شیشهشور بود. بیشترین میزان فلاونوئیدها در گل کاغذی، خرزهره، سوبابل و سپستان بود. اثر عصاره آبی تهیهشده از نمونههای خرده چوب موجب کاهش درصد تنژگی و شاخص تنژگی بذر کاهو و همچنین کاهش رشد طولی ریشهچه و ساقه چه کاهو شد که نشاندهنده وجود اثرات دگرآسیبی ترکیبات بیوشیمیایی موجود در چوب درختان و درختچههای زینتی بود. این نتایج میتواند در انتخاب اینگونهها برای طراحی کاشت فضای سبز در رابطه با اثرات دگرآسیبی بقایای این گیاهان بر چمن و گیاهان زینتی مجاور و یا مدیریت پسماند هرس و تهیه کمپوست یا خاکپوش از چوب درختان و درختچههای زینتی مورداستفاده قرار گیرد.
Heidari M. Evaluation of allelopathic effects of wood chips of some ornamental trees and shrubs in Khuzestan province. FOP 2024; 9 (1) :119-134 URL: http://flowerjournal.ir/article-1-304-fa.html
حیدری مختار. ارزیابی اثرهای دگرآسیبی خرده چوب برخی درختان و درختچههای زینتی در استان خوزستان. گل و گیاهان زینتی. 1403; 9 (1) :119-134