TY - JOUR T1 - Effects of drought stress on some morphological characteristics and quercetin production levels of pot marigold at different stages of growth TT - اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی‌های ریخت‌شناسی و میزان تولید کوئرستین در همیشه بهار در مراحل مختلف رشد JF - flowerjournal JO - flowerjournal VL - 5 IS - 1 UR - http://flowerjournal.ir/article-1-164-fa.html Y1 - 2020 SP - 37 EP - 50 KW - Calendula officinalis L. KW - Drought stress KW - Morphological characteristics KW - Quercetin. N2 - همیشه بهار (Calendula officinalis L.) گیاهی با کاربردهای زینتی و دارویی از تیره کاسنی (Asteraceae) می‌باشد. از آن جا که شناسایی ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﺷﺪ گیاهان ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺨﺘلف ﺁﺑﻴﺎﺭﻱ، ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻱ ﻛﺸﺖ گیاهان دارای تحمل به خشکی است، هدف این پژوهش بررسی اثر تنش خشکی بر ویژگی‌‌های ریخت‌شناسی و میزان تولید کوئرستین در مراحل مختلف رشد گیاه همیشه بهار بود. این پژوهش در گرگان و در آزمایشی با 3 تکرار انجام شد. تیمار‌‌های آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی (بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید) در شرایط گلخانه و گلدان، در مراحل مختلف رشد گیاه شامل مراحل رویشی، پیش گلدهی، گلدهی و میوه‌‌دهی انجام شدند. پس از تعیین ظرفیت زراعی خاک، مقدار آب برای گلدان‌های شاهد محاسبه شد و سپس دو سوم مقدار آن برای تنش ملایم و یک سوم آن برای تنش شدید خشکی در نظر گرفته شد. پس از کاربرد تنش، در مراحل مختلف رشد، بوته‌ها از خاک خارج و ویژگی‌های ریخت‌شناسی آن ها شامل ارتفاع گیاه، طول ریشه، طول طوقه و ساقه، شمار برگ و گل، طول برگ‌ و قطر گل‌، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین میزان تولید فلاونوئید غالب آن (کوئرستین) با روش کروماتوگرافی مایع سنجیده شد. نتیجه‌ها نشان داد که ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎک، ارتفاع بوته، شمار و سطح برگ و نیز شمار و قطر گل‌ها در دوره‌های رشد کاهش، اما طول ریشه در این دوره‌‌ها افزایش داشت. در تنش ملایم در مراحل گلدهی و میوه‌‌دهی تولید کوئرستین افزایش و در تنش شدید، کاهش نشان داد. بیشترین میزان کوئرستین (۱۱/۵۹ میلی گرم در گرم وزن خشک) مربوط به تنش خشکی ملایم در مرحله میوه‌دهی و کمترین میزان آن (۰۵/۴۱ میلی گرم در گرم وزن خشک) مربوط به تنش خشکی شدید در مرحله گلدهی بود، که نشان می‌دهد گیاهان در رویارویی با تنش، ترکیب‌های ثانویه بیشتر و در صورت تنش شدید، بر اثر کاهش میزان رشد گیاه ترکیب‌های ثانویه کمتری تولید می‌کنند. M3 10.52547/flowerjournal.5.1.37 ER -