گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده: (31 مشاهده)
چمنهای فصل خنک به طور گسترده در فضاهای سبز شهری نواحی انتقالی و مناظر ورزشی مورد استفاده قرار میگیرند، جایی که اغلب با انواع تنشهای نازیوا، شامل خشکی، شوری، گرما، سرما و سایه رو به رو میشوند. در طول سی سال گذشته، مطالعات متعددی پاسخهای مورفو-فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گونههای مختلف چمن به این چالشهای محیطی را با هدف شناسایی ارقام متحمل به تنش ویژه و افزایش شیوههای مدیریت چمن بررسی نمودهاند. چمنهای فصل خنک محدوده وسیعی از پاسخها را در سطوح یاخته ای و کل ارگانیسم تحت شرایط تنش نشان میدهند. این مقاله مکانیسمهای موجود تحمل تنش نازیوا در این چمنها را با هدف ادغام یافتههای مطالعات گوناگون برای ارائه یک مرور کلی جامع از راهبردهای سازگاری چمن بررسی مینماید. شاخصهای کلیدی تنش مانند تجمع پرولین، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی، محتوای کلروفیل و بازده مصرف آب در مورد انواع خاص تنش مورد بحث قرار میگیرند. افزون بر این، شواهد تازه نشان میدهد که شرایط تنش ترکیبی گاهی اوقات میتواند اثرهای سینرژیستی یا آنتاگونیستی غیرمنتظرهای داشته باشد که بر پاسخهای متفاوت گیاه از قرار گرفتن در معرض تنشهای تکی تأثیر میگذارد. درک این پاسخهای پیچیده برای برنامههای بهنژادی، به ویژه با توجه به محدودیتهای آناتومیک گونههای چمن و ضرورت سازگاری ژنتیکی در انتقال ژن بسیار مهم است. این بررسی بر اهمیت دانش گونه-ویژه در علم چمن تأکید میکند و زمینه را برای پژوهش های آینده با هدف مدیریت پایدار چمن در فشارهای تغییرات اقلیمی فراهم میکند.