کلم زینتی با نام علمی Brassica oleraceae L.متعلق به خانواده Brassicaceaeمیباشد. فلزات سنگین از جمله سرب به عنوان مهمترین آلایندههای خاک به دلیل عدم تجزیه و نیمه عمر طولانی آنها مورد توجه قرار گرفتهاند. در این بین باکتریها به عنوان عاملی برای مقابله با این تنشها، یکی از گزینههای مهم هستند. در نتیجه این مطالعه به بررسی اثر باکتریهای محرک رشد Bacillus subtilisو Pseudomonas putidaبر کاهش تاثیر تنش سرب بر صفات مورفوفیزیولوژیکی در کلم زینتی رقم Kamumپرداخت. بدین منظور این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، که شامل فاکتور اول تنش سرب در دو سطح (25 و 50 پیپیام) به همراه عدم تنش سرب و فاکتور دوم بدون مایه زنی (شاهد)، مایه زنی با باکتری Bacillus subtilisو مایه زنی با باکتری Pseudomonas putidaبا غلظتcfu/ml108 در چهار تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی زنجان انجام گرفت. صفات مورفوفیزیولوژیکی شامل: تعداد برگ، سطح برگ، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه، کلروفیل a و b، کاروتنوئید، نشت یونی، مالون دی آلدهید، فنل کل و میزان سرب برگ اندازهگیری شد. نتایج تحقیق نشان داد که اثر اصلی تنش سرب و باکتری بر تمامی صفات معنیدار شد. اثر متقابل باکتری در مقابل تنش سرب نیز در برخی صفات نظیر میزان فنل، تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و طول ریشه معنیدار شد. براساس نتایج مقایسه میانگینها تیمار سرب، وزن تر و خشک ریشه، طول ریشه، میزان کاروتنوئید و کلروفیل را کاهش و فنل را افزایش داد. از طرفی مشاهده شد که کاربرد باکتری سودوموناس در شرایط عدم وجود سرب سبب بهبود شاخصهای رشدی از جمله تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و طول ریشه گیاه شد.تیمار سودوموناس موجب افزایش کلروفیل، کاروتنوئید و فسفر و کاهش میزان نشت یونی، مالوندیآلدهید و سرب در شرایط تنش در مقایسه با شاهد شد.از آنجایی که تنش با فلزات سنگین باعث اختلالات مهمی در گیاهان میشود، بنابراین شناخت ویژگیهایی که تحت تاثیر این گونه تنشها قرار میگیرند و راههای مقابله با آنها لازم و ضروری است. نتایج تحقیق نشان داد که تنش سرب و باکتری تأثیر قابلتوجهی بر تمامی صفات مورد بررسی دارد. اثر متقابل باکتری در مقابل تنش سرب نیز بر برخی صفات مانند میزان فنل، تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و طول ریشه تأثیرگذار بود. از سوی دیگر، استفاده از باکتری سودوموناس در شرایط تنش سرب باعث افزایش کلروفیل، کاروتنوئید و فسفر و کاهش میزان نشت یونی، مالوندیآلدهید و سرب نسبت به شاهد شد.بهطور کلی، نتایج این تحقیق نشاندهنده اهمیت استفاده از باکتریهای مفید مانند سودوموناس در بهبود رشد گیاهان تحت شرایط تنش سرب است و میتواند بهعنوان یک راهکار مؤثر در کشاورزی پایدار و در فرآیند گیاهپالایی مورد استفاده قرار گیرد
Tani Z, Aelaei M, Mortazavi S N, Arghavani M, Salehi F. Effect of growth-promoting bacteria on morphophysiological traits of ornamental cabbage under lead stress. FOP 2025; 10 (2) :231-246 URL: http://flowerjournal.ir/article-1-316-fa.html
تنی زمریال، اعلائی میترا، مرتضوی سید نجم الدین، ارغوانی مسعود، صالحی فهیمه. اثر باکتریهای محرک رشد بر صفات مورفوفیزیولوژیکی گیاه کلم زینتی رقم کاموم (Brassica oleraceae L.) در شرایط تنش سرب. گل و گیاهان زینتی. 1404; 10 (2) :231-246
